Op een begrafenis draait alles om gastvrijheid. Mensen moeten zich in de eerste plaats op hun gemak voelen, de koffie moet letterlijk troost bieden. De koffie moet goed zijn en mag niet afleiden. PerTazza sprak met Henk Kooreman over Begraafplaats Rhijnhof en zijn visie, waarbij doodgaan en leven nader tot elkaar komen en waarbij de begraafplaats een belangrijke maatschappelijke functie vormt in het onthaasten van de omliggende samenleving. En over de drempel van de dood, die er écht niet hoeft te zijn.
Even stilstaan bij wat er om je heen gebeurt. Echt voelen. Echt beleven. Zaken die ook de essentie van PerTazza raken. We vroegen Kooreman hoe koffie aansluit bij zijn bedrijfsvoering en kregen een verassend antwoord:
“Als je ergens over wilt klagen, dan is dat wel over eten of drinken. Als je je niet lekker in je vel voelt, en dit is bij uitstek de plek waar mensen komen die niet lekker in hun vel zitten, dan zoeken ze een excuus om te klagen. Dat is normaal. Het is gemakkelijker om ergens anders over te klagen dan stil te staan bij het eigen verdriet. Het is daarom belangrijk om ervoor te zorgen dat er geen irritatiemoment komt. Op de dag van een begrafenis is er maar 1 ding belangrijk, en dat is jouw verdriet.
Een heel simpel iets: als ik over de begraafplaats loop en de prullenbakken zitten vol, dan irriteert mij dat. Zelfs als het net Moederdag is geweest, en daarom door het vele bezoek de prullenbakken vol zitten, moet de begraafplaats er verzorgd uitzien. Je moet je daar terdege van bewust zijn.
Wij realiseerden ons dat wanneer we ervoor zorgen dat koffie een positieve beleving is, dat mensen daar letterlijk troost in vinden, dan kan je dat gedeelte alvast afsluiten. Dat geldt ook voor de Revolution Tea die we bij PerTazza vandaan halen, die steekt er echt met kop en schouders bovenuit. Men zegt dat écht lekker te vinden. Je geeft mensen dan iets positiefs mee in een zeer nare situatie. We willen de mensen letterlijk een bakkie troost bieden.”
Het aantal bezoekers op de begraafplaats fluctueert sterk. Op Moederdag waren er 1100 bezoekers ondanks het slechte weer. Eerste kerstdag waren het er 750 en gemiddeld zijn er elke zondag 350 bezoekers. Er zijn, vooral door de week, ook dagen dat het heel rustig is met enkele tientallen bezoekers.
“Bij onze zoektocht naar een koffieleverancier hebben we verschillende partijen gesproken. Een van de eisen die we gesteld hadden was een kwalitatief goede kop koffie. PerTazza beviel ons het best kwa kwaliteit. Het all-in concept speelde ook erg mee. Alle andere bedrijven kwamen gelijk met een contract van drie tot vijf jaar en de eis dat we een bepaalde hoeveelheid koffie moesten afnemen. Omdat we iets nieuws gingen doen wilden we ons daar niet aan binden. PerTazza gaf ons de mogelijkheid om per kopje in te kopen en de prijs te bepalen aan de hand van de afname.”
Het begrafeniswezen is een business die blijft doorgaan.
“De enige zekerheid die je hebt is dat je doodgaat.”
Kooreman werkte 15 jaar in de jeugdhulpverlening voordat hij zijn roeping vond in het begrafeniswezen.
“Wat ik bijzonder mooi vind zijn de ongeschreven regels van het respect hebben voor een overledene. Ik gedij erg in de omgang met mensen. Het brengen van een bepaalde ordening in een van de moeilijkste momenten van iemands bestaan is het mooie aan mijn vak.”
Kooreman’s bewogenheid naar zijn medemens en zijn gedrevenheid in het beleid van de begraafplaats komt terug in de visie en doelstellingen die hij heeft voor Rhijnhof. Een maatschappelijke functie gecombineerd met een stuk natuurbeheer waarbij het leren rouwen opnieuw een integraal onderdeel wordt van ons leven.
“Wanneer ik mensen over de begraafplaats meeneem, dan verbaast het me dat men niet weet waar men het over heeft. We hebben een prachtig park maar op de een of andere manier krijg je dat niet onder de aandacht. Dat is toch de drempel van de dood. Zelden komt er iemand voorbij op de fiets die denkt ‘ik ga daar even een kopje koffie drinken’. Natuurlijk kan dat te maken hebben met dat we nog zo kort bezig zijn. Maar ook als je erover praat, dan merk je toch de drempel van de dood. Het frappante is, en daar komt mijn visie: Je wordt geboren, je leert een verjaardag vieren, je leert je veterdiploma halen, en je zwemdiploma… iedereen staat te juichen. Je leert hoe je je moet gedragen op een trouwerij, bij een geboorte… alle feestelijkheden leer je. Maar het enige dat je moet weten is hoe je moet omgaan met rouwverwerking. Dat leert niemand je. Daar had je vroeger de kerk voor. Nu zie je vluchtigheid, en ik denk dat dat de reden is dat het aantal crematies zo stijgt. Omdat het vluchtig is. Na drie kwartier sta je buiten, ben je klaar. Dan mag je een maand later de asbus ophalen en dan moet je daar iets mee, of je moet er niks mee. Als je het verstrooit, is het weg.
Bij een graf blijf je een herinnering hebben. Wanneer je niet weet hoe je met verdriet moet omgaan, moet rouwen, dan blijft het herinneren van een overledene een pijnmoment, terwijl het ook een mooi moment kan zijn. Dat zou ik graag mee onder de aandacht krijgen. Je ziet dan namelijk ook een stuk rust over de mensen heenkomen.
Surinaamse en Islamitische uitvaarten zitten vol met tradities en rituelen die houvast bieden. De meeste Nederlanders komen niet meer in de kerk en weten niet altijd hoe ze een uitvaart moeten invullen. Toen ik nog uitvaartleider was, zag je dat kinderen angstvallig weg werden gehouden bij de overledene. Dat is vaak niet nodig want juist door een overlijden te verbergen, en overlijden hoort bij het leven, wordt het “eng”. Als je dat kind laat, dan zal het in negen van de tien gevallen het heel normaal vinden.”
De gejaagdheid van de maatschappij komt aan de orde. Kooreman zou graag zien dat mensen die hier in de buurt wonen gewoon een wandeling komen maken in zijn park en een kopje koffie komen drinken. Om te onthaasten en om van de natuur te genieten. Want Rhijnhof is eigenlijk een klein natuurreservaat.
“We weten precies wat voor vogels hier rondfladderen, dat hebben we in een vogelinventarisatie laten uitzoeken. En we hebben hazen! De meeste begraafplaatsen hebben last van konijnen. Die eten de bloemen op en graven holen waardoor graven inzakken. Maar wij hebben hazen, en die maken legers. We hebben een afspraak met de Egelstichting. Die zetten hier af en toe egels uit omdat het een beschermde plek is. Begraafplaatsen zijn prachtige natuurplekken!”
Rhijnhof kiest PerTazza
Even stilstaan bij wat er om je heen gebeurt. Echt voelen. Echt beleven. Zaken die ook de essentie van PerTazza raken. We vroegen Kooreman hoe koffie aansluit bij zijn bedrijfsvoering en kregen een verassend antwoord:
“Als je ergens over wilt klagen, dan is dat wel over eten of drinken. Als je je niet lekker in je vel voelt, en dit is bij uitstek de plek waar mensen komen die niet lekker in hun vel zitten, dan zoeken ze een excuus om te klagen. Dat is normaal. Het is gemakkelijker om ergens anders over te klagen dan stil te staan bij het eigen verdriet. Het is daarom belangrijk om ervoor te zorgen dat er geen irritatiemoment komt. Op de dag van een begrafenis is er maar 1 ding belangrijk, en dat is jouw verdriet.
Een heel simpel iets: als ik over de begraafplaats loop en de prullenbakken zitten vol, dan irriteert mij dat. Zelfs als het net Moederdag is geweest, en daarom door het vele bezoek de prullenbakken vol zitten, moet de begraafplaats er verzorgd uitzien. Je moet je daar terdege van bewust zijn.
Wij realiseerden ons dat wanneer we ervoor zorgen dat koffie een positieve beleving is, dat mensen daar letterlijk troost in vinden, dan kan je dat gedeelte alvast afsluiten. Dat geldt ook voor de Revolution Tea die we bij PerTazza vandaan halen, die steekt er echt met kop en schouders bovenuit. Men zegt dat écht lekker te vinden. Je geeft mensen dan iets positiefs mee in een zeer nare situatie. We willen de mensen letterlijk een bakkie troost bieden.”
Het aantal bezoekers op de begraafplaats fluctueert sterk. Op Moederdag waren er 1100 bezoekers ondanks het slechte weer. Eerste kerstdag waren het er 750 en gemiddeld zijn er elke zondag 350 bezoekers. Er zijn, vooral door de week, ook dagen dat het heel rustig is met enkele tientallen bezoekers.
“Bij onze zoektocht naar een koffieleverancier hebben we verschillende partijen gesproken. Een van de eisen die we gesteld hadden was een kwalitatief goede kop koffie. PerTazza beviel ons het best kwa kwaliteit. Het all-in concept speelde ook erg mee. Alle andere bedrijven kwamen gelijk met een contract van drie tot vijf jaar en de eis dat we een bepaalde hoeveelheid koffie moesten afnemen. Omdat we iets nieuws gingen doen wilden we ons daar niet aan binden. PerTazza gaf ons de mogelijkheid om per kopje in te kopen en de prijs te bepalen aan de hand van de afname.”
Het begrafeniswezen is een business die blijft doorgaan.
“De enige zekerheid die je hebt is dat je doodgaat.”
Kooreman werkte 15 jaar in de jeugdhulpverlening voordat hij zijn roeping vond in het begrafeniswezen.
“Wat ik bijzonder mooi vind zijn de ongeschreven regels van het respect hebben voor een overledene. Ik gedij erg in de omgang met mensen. Het brengen van een bepaalde ordening in een van de moeilijkste momenten van iemands bestaan is het mooie aan mijn vak.”
Kooreman’s bewogenheid naar zijn medemens en zijn gedrevenheid in het beleid van de begraafplaats komt terug in de visie en doelstellingen die hij heeft voor Rhijnhof. Een maatschappelijke functie gecombineerd met een stuk natuurbeheer waarbij het leren rouwen opnieuw een integraal onderdeel wordt van ons leven.
“Wanneer ik mensen over de begraafplaats meeneem, dan verbaast het me dat men niet weet waar men het over heeft. We hebben een prachtig park maar op de een of andere manier krijg je dat niet onder de aandacht. Dat is toch de drempel van de dood. Zelden komt er iemand voorbij op de fiets die denkt ‘ik ga daar even een kopje koffie drinken’. Natuurlijk kan dat te maken hebben met dat we nog zo kort bezig zijn. Maar ook als je erover praat, dan merk je toch de drempel van de dood. Het frappante is, en daar komt mijn visie: Je wordt geboren, je leert een verjaardag vieren, je leert je veterdiploma halen, en je zwemdiploma… iedereen staat te juichen. Je leert hoe je je moet gedragen op een trouwerij, bij een geboorte… alle feestelijkheden leer je. Maar het enige dat je moet weten is hoe je moet omgaan met rouwverwerking. Dat leert niemand je. Daar had je vroeger de kerk voor. Nu zie je vluchtigheid, en ik denk dat dat de reden is dat het aantal crematies zo stijgt. Omdat het vluchtig is. Na drie kwartier sta je buiten, ben je klaar. Dan mag je een maand later de asbus ophalen en dan moet je daar iets mee, of je moet er niks mee. Als je het verstrooit, is het weg.
Bij een graf blijf je een herinnering hebben. Wanneer je niet weet hoe je met verdriet moet omgaan, moet rouwen, dan blijft het herinneren van een overledene een pijnmoment, terwijl het ook een mooi moment kan zijn. Dat zou ik graag mee onder de aandacht krijgen. Je ziet dan namelijk ook een stuk rust over de mensen heenkomen.
Surinaamse en Islamitische uitvaarten zitten vol met tradities en rituelen die houvast bieden. De meeste Nederlanders komen niet meer in de kerk en weten niet altijd hoe ze een uitvaart moeten invullen. Toen ik nog uitvaartleider was, zag je dat kinderen angstvallig weg werden gehouden bij de overledene. Dat is vaak niet nodig want juist door een overlijden te verbergen, en overlijden hoort bij het leven, wordt het “eng”. Als je dat kind laat, dan zal het in negen van de tien gevallen het heel normaal vinden.”
“We weten precies wat voor vogels hier rondfladderen, dat hebben we in een vogelinventarisatie laten uitzoeken. En we hebben hazen! De meeste begraafplaatsen hebben last van konijnen. Die eten de bloemen op en graven holen waardoor graven inzakken. Maar wij hebben hazen, en die maken legers. We hebben een afspraak met de Egelstichting. Die zetten hier af en toe egels uit omdat het een beschermde plek is. Begraafplaatsen zijn prachtige natuurplekken!”